Ons programma: Gent op mensenmaat

Gent, rebelse stad

Gent is een progressieve, rebelse stad. Bij de nationale verkiezingen in juni 2024 haalde de PVDA in Gent 14 procent van de stemmen. Daarmee zijn we de vierde partij, vóór Vlaams Belang, Open VLD en CD&V. We hebben de wind duidelijk in de zeilen. Wordt de PVDA dé verrassing op 13 oktober?

De PVDA is een kritische, linkse stem die het stadsbestuur wakker houdt met constructieve voorstellen, scherpe tussenkomsten en een vleugje humor. En vooral, met een groot hart voor de gewone Gentenaar. In de voorbije jaren hebben we met onze rebelse PVDA-fractie meer dan 180 voorstellen, moties en interpellaties ingediend. De meeste van onze voorstellen werden ijskoud weggestemd. Maar onder druk wordt alles vloeibaar. De geplande sluiting van enkele wijkbibliotheken werd teruggedraaid, onder druk van onderuit. Geschrapte bushaltes werden gered, na luid protest van buurtbewoners, met steun van de PVDA in de gemeenteraad. De stadsverlichting brandt opnieuw ‘s nachts, na een petitie van twee Gentse vrouwen en een interpellatie van de PVDA in de gemeenteraad. Toen het stadsbestuur besliste om te besparen op het poetspersoneel werd er actie gevoerd door de vakbond, het Collecti.e.f 8 Maars en de Belangenbond van SAAMO, en zette de PVDA druk in de gemeenteraad. Uiteindelijk werd de besparing deels ongedaan gemaakt. Hetzelfde met de geplande besparing op het administratief personeel in de stadsscholen, die na luid protest weer werd ingetrokken. De stem van de straat versterken in de raad, dat is waar de PVDA voor staat.

Ook al zit de PVDA momenteel in de oppositie, wij wegen op het beleid en zetten druk waar het nodig is. De gratis menstruatieproducten op stadsscholen zijn er gekomen op voorstel van de PVDA. Camping Stropke moest verdwijnen, maar werd uiteindelijk na protest van de PVDA gered. Een geplande dienstreis naar Israël werd afgevoerd. Een verwaarloosd terrein van de NMBS wordt onteigend om er sociale woningen te bouwen, ook al beweerde het stadsbestuur maandenlang dat dit ‘onmogelijk’ was. Op voorstel van de PVDA stemde de gemeenteraad een solidariteitsmotie met Palestina, tegen de genocide in Gaza. De Gentse daklozentelling die het thema van de wooncrisis hoog op de agenda zette, is er gekomen op initiatief van de PVDA. Idem met de extra redders in de Blaarmeersen die er vanaf 1 mei kwamen. Zelfs de infocoaches in de Overpoort bleven op ons voorstel behouden.

Druk van onderuit, zo dwing je verandering af. Stel je voor wat we kunnen doen, samen met al die geëngageerde Gentenaars, als we bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen verder doorbreken. Hoe groter de PVDA, hoe meer de andere partijen naar ons moeten luisteren. Hoe sterker we zijn, hoe beter we op tafel kunnen kloppen voor betaalbaar wonen, beter openbaar vervoer, de strijd tegen armoede en een sociaal klimaatbeleid.

Gent, onbetaalbaar mooi

Gent is een stad die bruist en strijdt, waar hard gewerkt en hard gefeest wordt. Maar Gent is ook de stad waar een nooit geziene wooncrisis heerst. In Gent zijn bijna 2.500 mensen dak- of thuisloos. Meer dan 10.000 mensen staan op de wachtlijst voor een sociale woning. Onder de 1.000 euro vind je geen kwaliteitsvolle gezinswoning meer op de private huurmarkt. Jongeren verlaten de stad omdat ze geen huisje meer kunnen kopen. De vastgoedprijzen zijn op tien jaar tijd met 60 procent gestegen, dubbel zoveel als in andere centrumsteden zoals Brugge of Kortrijk.

Gent is mooi, onbetaalbaar mooi. In de hippe woontorens van de Nieuwe Dokken, Tondelier of de Kazerne betaal je stukken van mensen voor een luxe-appartement. Waar gaan we naartoe als de overheid op haar eigen grond luxe-appartementen bouwt van 400.000 euro en penthouses boven een miljoen? Voor de PVDA moet betaalbaar wonen de norm worden. Wij willen 5.000 sociale woningen bouwen in de volgende legislatuur, om de wachtlijsten op twee legislaturen weg te werken. Wij willen de huurprijzen op de private markt begrenzen en als stad zelf betaalbare budgetwoningen bouwen, om de prijzen te kraken.

Onze stad wordt gegijzeld door projectontwikkelaars die dromen van rendementen met twee cijfers. Dat het stadsbestuur blijft meegaan in die private logica is onaanvaardbaar. Neen, Gent is niet ‘het slachtoffer van haar eigen succes’. De wooncrisis is het gevolg van een falend woonbeleid dat blind blijft geloven in de vrije markt.

Betaalbaar wonen in een stad op mensenmaat: dat is voor ons de inzet van de verkiezingen. Meer dan 33.000 mensen kwamen stemmen bij de volksraadpleging over betaalbaar wonen. Bijna 80 procent stemde vóór het verbod op privatisering van publiek vastgoed en vóór de realisatie van 40 procent sociale en betaalbare woningen. Hoe sterker de PVDA wordt in de gemeenteraad, hoe meer de PVDA zal wegen op het bestuursakkoord en hoe hoger het woonthema op de politieke agenda zal belanden. Nooit was een stem op de PVDA zo nuttig en zo nodig als vandaag.

Gent, stad met twee gezichten

Gent is meer dan die hippe, historische stad die straalt en glundert in internationale reisgidsen. Achter die fonkelende façade zit een breuklijn verborgen die de stad verdeelt. Luxe-appartementen van 600.000 euro in de nieuwe stadsontwikkelingen gaan als zoete broodjes over de toonbank, terwijl steeds meer gezinnen geen degelijke woning meer vinden.

Veel gewone Gentenaars voelen zich in de steek gelaten. De inflatiecrisis zet het gezinsinkomen onder druk. Ook wie werkt, voelt dat het leven duurder wordt. Tegelijk bespaart het stadsbestuur, jaar na jaar, op dienstverlening en sociaal beleid en werd de grondbelasting verhoogd, terwijl de grootste bedrijven buiten schot blijven.

Wij willen een stad op mensenmaat, niet op centenmaat. Een stad is meer dan marketing. Stadsontwikkeling moet niet inzetten op het zoveelste paradepaardje dat nieuwe toeristen of hoge inkomens kan aantrekken. Gent is niet de stad van vastgoedmakelaars en beleggers. Gent is de stad waar wij samen wonen, samen leven, samen werken, samen feesten. Het woord gemeente komt niet toevallig van ‘gemeenschappelijkheid’. In het Frans is een gemeente ‘une commune’ en niet ‘un supermarché’.

De noden van de stadsbewoners moeten centraal staan, dáár moet een stadsbestuur voor zorgen. Wij willen dat de mensen op de eerste plaats komen. Niet alleen de Gentenaars met een dikke portefeuille, maar echt iedereen. Daarvoor heb je een andere visie nodig. Je kunt de samenleving van morgen niet bouwen met recepten van gisteren.

We moeten het niet onder stoelen of banken steken: er zijn twee visies op de stad en die botsen. Een commerciële visie die meerwaarde wil creëren voor private ontwikkelaars, en bespaart op stadsdiensten, dienstverlening en sociaal beleid. En een publieke visie die vertrekt van de behoeftes van de Gentenaars. De schrijnende armoede aanpakken. Beter en gratis openbaar vervoer. Een sociaal klimaatbeleid, mét ambitie. De wooncrisis te lijf gaan. Betaalbaar wonen in een stad op mensenmaat, of onze stad verder uitverkopen aan projectontwikkelaars: dát is de inzet van de verkiezingen.

Gent op mensenmaat

Veel mensen voelen zich niet gehoord door het stadsbestuur. Ook al plooide de PVDA zich dubbel, het schepencollege weigerde om de uitslag van de volksraadpleging over betaalbaar wonen bindend te verklaren. De privatisering van de Sint-Anna-kerk, nochtans beschermd erfgoed, tot een Delhaize-supermarkt ging gewoon door, ondanks aanhoudend buurtprotest en een massaal getekende petitie. De volkse camping Stropke moest wijken voor meer groen - ook al zie je de caravans tussen al die bomen bijna niet staan. Pas na veel protest en dankzij de publieke verontwaardiging, mocht de camping uiteindelijk blijven.

De lijst met voorbeelden is lang. Gent heeft duidelijk een participatieprobleem. Inspraak mag, zolang je het stadsbestuur niet tegenspreekt. Het schepencollege doet al te graag haar goesting en duwt plannen en beslissing top-down door, zonder daarbij veel rekening te houden met de mensen waarover het gaat. De dienst stadsarcheologie werd kapotbespaard, ook al kwam het archeologische werkveld van heel Vlaanderen voor de deur van het stadhuis betogen. De Bernadettewijk werd gesloopt, ook al kwamen bewoners naar de gemeenteraad met een officieel burgerinitiatief en een hele stapel argumenten. Mensen krijgen torenhoge leegstandboetes, van 10.000 euro en meer, omdat hun verbouwingen vertraging opliepen door corona of omwille van een administratieve vergetelheid. Maar dacht je dat die boetes werden kwijtgescholden? Computer says no.

Nergens is het gebrek aan empathie en inspraak zo duidelijk als bij het mobiliteitsbeleid. Paaltjes, knips en ondoordachte circulatieplannen zorgen voor diepe verdeeldheid omdat plannen uit de lucht vallen en bewoners niet betrokken worden. Mensen die hun auto broodnodig hebben om ‘s morgens vroeg op tijd op hun fabriek te geraken voelen zich als lepralijders behandeld. Een duurzaam mobiliteitsbeleid moet verbinden en zorgt voor oplossingen: beter en gratis openbaar vervoer, betaalbare deelmobiliteit, veilige fietspaden en kruispunten, buurtparkings, en vooral: een democratisch proces waarbij bewoners meedenken, mee discussiëren en hun wijk mee vorm kunnen geven.

De PVDA pleit voor democratie en participatie als hefbomen voor een betaalbaar woonbeleid en een sociaal mobiliteitsbeleid. Democratie is meer dan om de zes jaar een rood bolletje kleuren en voor de rest de beslissingen van het stadsbestuur ondergaan. Geef burgers zeggenschap over hun stad en de wijk waarin ze wonen, leven en werken. Dat is een kwestie van democratie en van vertrouwen. De PVDA wil participatie structureel inbouwen in het beleid. Belangrijke beslissingen, ook op wijkniveau, moeten via een bindende volksraadpleging goedgekeurd worden. Zo geef je burgers beslissingsmacht en vertrouwen, en dwingen we het stadsbestuur om oprecht te luisteren en actief te werken aan een democratisch draagvlak.

Gent, stad die durft

Wij willen geen komma’s veranderen, wij willen de stad veranderen. Gent moet buiten de lijntjes durven kleuren. Waarom blijft het stadsbestuur zweren bij private projectontwikkelaars en de vrije woonmarkt, als steden als Wenen scoren met een publiek woonmodel dat inzet op betaalbare, duurzame huisvesting?

Waarom kan gratis openbaar vervoer wel op koopzondagen, maar niet op weekdagen? Waarom kan een stad als Duinkerke investeren in beter en gratis openbaar vervoer en een ambitieuze echte modal shift realiseren, terwijl Gent achterblijft?

Waarom slaagt Finland erin om via een doorgedreven Housing First-aanpak en de massale bouw van sociale woningen de wooncrisis aan te pakken, terwijl in Gent het aantal dak- en thuislozen toeneemt?

Waarom kan Stuttgart via haar stedelijke energiebedrijf zonnepanelen leggen bij mensen zonder eigen financiële middelen en slaagt Gent daar niet in?

Waar is het rebelse Gent gebleven? Wij gaan voor een stad die durft.

Gent is meer dan een ‘openlucht shoppingcenter' - zoals de bevoegde schepen het graag omschrijft. Onze stad is geen supermarkt. Het stadsbestuur zet hard in op de binnenstad, met evenementen, verfraaiingswerken, prestigeprojecten en voetgangerszones. Maar Gent is groter dan alleen de toeristische binnenstad. In Ledeberg, Oostakker en het Rabot wonen óók mensen, die óók snakken naar gezonde lucht, verkeersveiligheid, betaalbare woningen en groen in de wijk. Dure luxeprojecten rijzen als paddestoelen uit de grond, onbetaalbaar voor de man in de straat.

Dat is waarom de PVDA dubbel zo hard nodig is in de gemeenteraad. Om de stem te zijn van de gewone Gentenaar.  Wij kiezen partij voor een stad op mensenmaat, een stad die zichzelf niet uitverkoopt aan de hoogste bieder, een stad die niet plat op de buik gaat liggen voor multinationals, die zich niet laat gijzelen door private projectontwikkelaars.

Wij kiezen partij voor een stad die wonen écht betaalbaar maakt. Die durft kiezen voor gratis openbaar vervoer, in de strijd tegen luchtvervuiling en fijn stof. Een stad die zonnepanelen en duurzame warmtenetten beschikbaar maakt voor alle Gentenaars, in plaats van machteloos toe te kijken hoe de vrije markt de strijd tegen de klimaatopwarming verliest.

Wij kiezen partij voor een stad waar armoede geen kans meer krijgt, een stad die echt een einde maakt aan de schandvlek dat één op de vijf kinderen in onze stad opgroeit in armoede. Wij kiezen partij voor een stad waar iedereen meetelt.

De Grote Bevraging: een programma van onderuit

Dit stadsprogramma is niet bedacht door consultants op dure laptops, maar is gegroeid uit zes jaar politiek engagement in de gemeenteraad en zes jaar actie en engagement van onderuit. We hebben zes jaar discussie en debat in de gemeenteraad gemixt met de uit het leven gegrepen ervaring van onze basisgroepen en de vele actiegroepen die Gent rijk is, om die cocktail af te kruiden met een Grote Bevraging bij meer dan 4.700 Gentenaars.

De PVDA is een partij die luistert. We nemen jouw prioriteiten mee in ons programma. Gentenaars liggen overduidelijk het meest van al wakker van de groeiende armoede in onze stad en de woonproblematiek. Ook klimaat en gratis openbaar vervoer scoren hoog in de Grote Bevraging. Die prioriteiten hoog op de politieke agenda zetten en samen verandering afdwingen, dat is waar de PVDA voor staat.

Ik wil graag iedereen bedanken die zijn schouders onder dit project heeft gestoken en op één of andere manier een waardevolle bijdrage heeft geleverd. De meer dan 4.700 deelnemers aan de Grote Bevraging en de meer dan 30 (!) organisaties die ons hun memorandum bezorgden en daarover in gesprek gingen. Gent is stad met een dynamisch middenveld dat heel terecht de vinger aan de pols houdt en elke partij, ook de PVDA, vooruit duwt met scherpe analyses en enthousiasmerende voorstellen. Voor dit programma hebben we de input verwerkt van de Woonraad, de wijkgezondheidscentra, Vlario, Natuurpunt, de Vereniging van Gentse Moskeeën, Unizo, de sociale kruideniers, SAPH, Rots, de Ouderenraad, Huis van het Kind, de Milieuraad, Thuispunt Gent, het Gents Milieufront, Casa Rosa, Leefbaar Drongen, Katholiek Onderwijs, de Jeugdraad, Ieders Stem Telt, Grootouders voor het Klimaat, de gezondheidsraad, de Gentse Busbeweging, AdMos, Formaat, Dégage, de Cultuurraad, de Culinaire raad, Ad Rem en anderen.

Last but not least wil ik graag iedereen bedanken die meeschreef aan dit verkiezingsprogramma. De coördinatoren Joris en Toon, en alle auteurs: Natan, Enio, Magda, Max, Tinus, Sira, Nele, Michael, Eefje, Julie, Manon, Yüksel, Sonja, Mingtje, Oka, Brecht, Rani, Tomas, Jonas, Myriam, Erwin, Mike, Luk, Lizz, Yasmina, Martijn, Kasper, Rien, Sarah, Charlotte. Respect!

Een diepe buiging ook voor de vele enthousiaste middenvelders, experten en activisten die eerdere versies van dit programma verrijkten met deskundige commentaar en kritische feedback. Dankzij jullie staat dit programma als een huis.

Tom De Meester
Lijsttrekker PVDA

PS: heb je vragen of opmerkingen bij dit programma?
Mail gerust naar gent@pvda.be. Je krijgt zeker antwoord!