PVDA: “Er zijn wél volwaardige alternatieven voor de Gentse contracten met Israëlische software”

PVDA Gent vond meerdere degelijke alternatieven die de contracten met het omstreden Israëlische Cellebrite kunnen vervangen. “Het Gentse stadsbestuur beweert dat er federaal actie nodig is om van de contracten af te stappen. Maar dat klopt niet: Gent kan zélf beslissen om de licenties stop te zetten”, reageert PVDA-gemeenteraadslid Julie Steendam.

De contracten zijn sinds juli voer van debat, toen na onderzoek door Apache en info opgevraagd door PVDA bleek dat Stad Gent contracten heeft bij meerdere Israelische softwarebedrijven die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen ondanks haar eigen boycotbeleid.

Eén van die bedrijven is Cellebrite, een forensische tool om data uit mobiele toestellen te halen. De hackware is ontwikkeld door de Israëlische inlichtingendienst, die deze onder meer inzet tegen de Israëlische oppositie, maar wordt ook gebruikt door autoritaire regimes elders om journalisten te vervolgen. Bijna de helft van de Vlaamse politiezones werkt met Cellebrite. Veelal speelt de Antwerpse politiezone, onder leiding van het N-VA-Vooruit bestuur, een sleutelrol door het opzetten van raamcontracten. Zo raakte ook de Gentse politiezone betrokken.

Alternatieven reeds in gebruik

Het stadsbestuur reageerde dat ze genoodzaakt zijn om de Israëlische software van Cellebrite te gebruiken omdat er “momenteel geen volwaardig alternatief” is, en dat een overstap enkel met federale coördinatie kan. PVDA toont nu aan dat die info niet klopt.

Zo wordt andere spyware reeds gebruikt door tal van politiediensten in Frankrijk, Canada, Duitsland, het UK en de Scandinavische landen. De belangrijkste alternatieven op de markt zijn XRY van het Zweedse MSAB, het Canadese Magnet Forensics, en Oxygen Forensics. Er zijn ook kleine spelers op de markt zoals het Duitse Belkasoft, en ook open source oplossingen bestaan. Uit gestandaardiseerde testresultaten van het Amerikaanse Department of Homeland Security blijkt dat verschillende veelgebruikte forensische softwarepakketten evenwaardig zijn aan Cellebrite, of zelfs beter.

“Het stadsbestuur zegt dat ze af willen van de contracten. Wij helpen hen daar graag bij, en hebben deze alternatieven op 4 augustus schriftelijk bezorgd. Als het schepencollege blijft beweren dat alternatieven niet bestaan, moeten ze dus dringend eens hun mailbox checken”, vertelt Julie Steendam, PVDA-gemeenteraadslid.

“Bovendien slagen andere Vlaamse politiekorpsen er dus wél in om met niet-Israëlische pakketten te werken. Of wat denken we dat zij gebruiken om gsm’s van criminelen te kraken — hamer en beitel?”

Lokale bevoegdheid

PVDA Gent verwelkomt de oproep van het Gentse stadsbestuur aan de federale minister van Binnenlandse Zaken om naar een federale boycot te werken. Maar volgens de oppositiepartij mag dat geen excuus zijn om niet alvast lokaal te handelen, want Gent is hier wel degelijk tenvolle bevoegd.

“Het is cruciaal dat we hogerop druk blijven zetten. Uiteraard moet heel België af van deze smerige samenwerking”, vervolgt Steendam. “Maar het klopt allerminst dat Gent dit ‘niet alleen kan’. Dit is een lokale bevoegdheid: de licenties zijn beslist en goedgekeurd op het Gentse schepencollege van 28 maart 2024. Gent kan dus die licenties opzeggen, de jaarlijkse kosten (via kwartaalbetalingen) niet langer betalen, en overstappen op een ander softwarepakket. Het stadsbestuur kan dit perfect zelf beslissen. Dat dit niet in een vingerknip kan, is geen excuus om niets te doen.”

PVDA vraagt onmiddellijke actie en zet het punt op de agenda van de gemeenteraad en de Verenigde Commissie van 27 augustus.

“Er is geen excuus en geen tijd om de samenwerking met deze misdadige bedrijven vast te houden. Goede bedoelingen zijn mooi, maar ze helpen niemand in Gaza,” besluit Steendam, “het zijn daden die tellen.”